Nieuwsbrief Gouden Handdruk Specialist juni 2012: ontslagrecht plannen van Minister Kamp verslechtering voor zowel werknemer als (in mindere mate) werkgever.
Minister Kamp heeft recent zijn ontslagplannen geïntroduceerd. Volgens de Minister moet het ontslagrecht vereenvoudigd worden om de dynamiek op de arbeidsmarkt te verbeteren, de arbeidsmobiliteit van met name oudere werknemers te verbeteren en daarmee de productiviteit. Deze versoepeling van het ontslagsysteem zou per 2014 moeten ingaan.
De hoofdlijnen van de ontslagplannen zijn:
-De ontslagvergoeding wordt veel lager (een kwart maandsalaris per gewerkt jaar), maximaal 6 maanden. Nu kunnen werknemers een ontslagvergoeding ontvangen op basis van de kantonrechtersformule: globaal 1 maandsalaris per gewerkt jaar. Ook zou aankoop van een stamrecht (banksparen of BV) afgeschaft worden.
-De nieuwe “ontslagvergoeding” heet transitiebudget. Dit budget moet verplicht worden ingezet voor scholing en het vinden van een nieuwe baan (via een outplacementbureau).
-Werkgevers moeten bij ontslag de eerste 6 maanden WW zelf betalen. Nu betalen werkgevers een WW premie. Deze maatregel moeten de overheidsuitgaven met 1 miljard euro per jaar terugdringen.
Door bovenstaande maatregelen zouden (vooral oudere) werknemers gemakkelijker een nieuwe baan vinden. Ook zouden werkgevers meer vaste contracten gaan aanbieden in plaats van tijdelijke (jaar)contracten. Met meer vaste contracten zouden werkgevers meer willen investeren in werknemers in de vorm van cursussen en trainingen.
“Easy to fire” creëert geen nieuwe banen
Deze plannen dragen - mijns inziens- niet bij aan de doelstellingen van Minister Kamp. De belangrijkste misvatting is dat “easy to fire, easy to hire” werkgevers zou stimuleren om meer personeel aan te nemen. Dat klopt niet. Een werkgever kan personeel aannemen op basis van een tijdelijk contract (bijvoorbeeld 6 maanden of jaarcontract). Na 1 jaar kan de werkgever zonder kosten of juridische rompslomp afscheid nemen van zijn werknemer. Het huidige ontslagrecht kent geen enkele belemmering om nieuw personeel aan te nemen.
WW 6 maanden doorbetalen belemmert aanname nieuw personeel
Op dit moment nemen werkgevers personeel in dienst op basis van een (half) jaar contract met als doel dit om te zetten naar een vast arbeidscontract. Dit systeem werkt prima. De werkgever heeft een jaar de tijd om de werknemer te beoordelen, kijken of het persoonlijk en zakelijk klikt, of er voldoende werk is, etc. Zo ja, dan krijgt de werknemer een vast contract (is er nog twijfel, dan kan de werkgever nog 2 maal een jaarcontract aanbieden). Zo nee, dan scheiden de wegen zonder kosten en verplichtingen voor de werkgever. In de plannen van Minister Kamp zou de werkgever 6 maanden WW uitkering moeten betalen (6 maanden 70 % van het salaris). Het risico voor de werkgever wordt veel groter om nieuw personeel aan te nemen. De werkgever zal de benodigde capaciteit op andere manieren proberen in te vullen (overwerk, freelancers, uitzendkrachten, payroll constructie, etc.).
Meer vaste contracten is een illusie
Dat werkgevers werknemers vaker een vast contract gaan aanbieden is een illusie. Een van de redenen is dat werknemers met een vast contract die ziek worden en verzuimen de werkgever 2 jaar loondoorbetaling kan “kosten” (Wet verbetering poortwachter). Heeft de werkgever zijn reintegratiezaken niet op orde, dan kan hij nog eens een boete krijgen van een extra jaar loondoorbetaling, dus totaal 3 jaar loondoorbetaling. Daarna wordt het arbeidscontract (mogelijk) ontbonden, echter na deze periode kan de werkgever ook nog maximaal 10 jaar verantwoordelijk zijn voor de reintegratie. Dit zijn zeer grote financiele risico’s voor een werkgever. Bij tijdelijke arbeidscontracten loopt de werkgever veel minder financieel risico omdat bij afloop van het contract de werknemer “ziek uit dienst” gaat.
Juridisch, psychologisch en financieel krijgt ontslag een nog grotere impact op de (oudere) werknemer, waardoor solliciteren vaker zal falen
Ontslag raakt (oudere) mensen emotioneel en financieel hard. Rechtszekerheid, een zorgvuldig proces en een financiele tegemoetkoming verzachten de pijn enigszins. Volgens de plannen van Kamp zitten werknemers na een hoorprocedure (een farce, want als de werkgever wilt ontslaan, dan breng je hem in een hoorprocedure echt niet op andere gedachten) binnen 2 maanden werkloos thuis. Ook werknemers die een dienstverband van 20 jaar of meer hebben. Vervolgens zou de werknemer zelf een dure advocaat moeten inhuren om zijn recht te halen (ontslag ongedaan maken of een ontslagvergoeding eisen). Als werkgever en werknemer heb je een band met elkaar. Als deze (dienstver)band zo eenvoudig te onthechten is, zal dat emotioneel een zeer harde klap zijn. Financieel krijgen deze mensen ook een enorme klap, omdat de ontslagvergoeding verdwijnt en alleen WW of bijstand rest. Mensen komen in een geweldige dip terecht. Uit ervaring weet ik dat dat een belemmering is om weer actief en succesvol te gaan solliciteren. Als mensen geen rust hebben, onder andere over de financiele situatie (lees: een voldoende financieel vangnet) komt er van solliciteren weinig terecht. Ook de dreiging van eenvoudig ontslag heeft een negatieve impact op het functioneren en produktiviteit. Het zo gemakkelijk kunnen ontbinden van een relatie (= arbeidscontract) levert minder commitment, loyaliteit, ervoor gaan op en dus minder productieve werknemers.
Met vriendelijke groeten,
Drs. Marius Winter (directeur)
Gouden Handdruk Specialist
Soest
